ଦାନ୍ତ କିମ୍ବା ପାଟି ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସାମଗ୍ରିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଉପାଦାନ, ଏବଂ ଦାନ୍ତର ଏକ୍ସ-ରେର ବର୍ତ୍ତମାନର ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଦାନ୍ତ ଚିକିତ୍ସାକୁ ଏକ ନୂତନ ସ୍ତରକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିଛି। ଭାରତରେ, ୮୦-୯୦ ପ୍ରତିଶତ ବୟସ୍କ ବ୍ୟକ୍ତି ଦାନ୍ତର ଗୁହାଳର ଶିକାର ହୁଅନ୍ତି, ଯାହା ପ୍ରାୟତ ଭୁଲ୍ ଦାନ୍ତ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସମସ୍ୟା ସହିତ ଆସିଥାଏ । ପାଟିର ସ୍ଵଛତା, ଯାହା ଦାନ୍ତର ଗୁହାଳ ଏବଂ ଗୁଣ୍ଡ ରୋଗର କାରଣ ହୋଇପାରେ, ତାହା ହୃଦଘାତ, କର୍କଟ ଏବଂ ମଧୁମେହ ସହିତ ଜଡିତ । ତେଣୁ ସୁସ୍ଥ ଦାନ୍ତ ଓ ଦାନ୍ତର ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ପ୍ରାଥମିକତା ଅଟେ ।
ଦାନ୍ତର ଏକ୍ସ-ରେ କ’ଣ?
ଦନ୍ତ ଚିକିତ୍ସକ ଓ ଗବେଷକଙ୍କ ସୂଚନା ଅନୁଯାଇ ଦାନ୍ତର ଏକ୍ସ-ରେ ଆପଣଙ୍କ ଦାନ୍ତ ଏବଂ ଜହ୍ନର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଚିତ୍ର ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ସେମାନେ ଏକ ଦନ୍ତ ଚିକିତ୍ସକଙ୍କୁ ତୁମର କଠିନ ଟିସୁ, ଯଥା, ଦାନ୍ତ ଏବଂ ହାଡ, ଏବଂ ନରମ ଟିସୁ ଯାହା ତୁମର ଦାନ୍ତ ଏବଂ ଜହ୍ନକୁ ଘେରି ରହିଥାଏ ତାହାର ଏକ ସ୍ପଷ୍ଟ ଚିତ୍ର ଦେଇଥାଏ । ସାଧାରଣତ ,, ଦନ୍ତ ଚିକିତ୍ସକମାନେ ଆପଣଙ୍କର ସ୍ନାୟୁ,ଦାନ୍ତ ମୂଳ, ସାଇନସ୍ ଇତ୍ୟାଦି ସଂରଚନାକୁ ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ କରିବା ପାଇଁ ଏକ୍ସ-ରେ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି ଯାହା ନିୟମିତ ଯାଞ୍ଚ ସମୟରେ ସେମାନେ ଦେଖିପାରିବେ ନାହିଁ ।
ସେମାନେ କ’ଣ ଦେଖାଇ ପାରିବେ?
ଦାନ୍ତର ଏକ୍ସ-ରେ ସିଷ୍ଟସ୍ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରକାରର ଟ୍ୟୁମର, ଦାନ୍ତ ମଧ୍ୟରେ କ୍ଷୟ ହେବାର ଛୋଟ ସ୍ଥାନ ଏବଂ ଦାନ୍ତର ସ୍ଥିତି ପ୍ରକାଶ କରିପାରିବ, ଯାହାକି ବନ୍ଧନୀ, ଦାନ୍ତ କିମ୍ବା ଦାନ୍ତ ପ୍ରତିରୋପଣ ଆବଶ୍ୟକ କି ନୁହେଁ ତାହା ସ୍ଥିର କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଦାନ୍ତର ଏକ୍ସ-ରେ ମଧ୍ୟ ଭରିବା ତଳେ କ୍ଷୟ ଏବଂ ପିରିୟଡୋଣ୍ଟାଲ୍ ରୋଗ ହେତୁ JAWରେ ହାଡ ନଷ୍ଟ ହୋଇପାରେ ।
ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଦାନ୍ତର ଏକ୍ସ-ରେ କ’ଣ?
ଦୁଇଟି ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରକାରର ଦାନ୍ତର ଏକ୍ସ-ରେ-ଇଣ୍ଟ୍ରୋରାଲ୍ ଏବଂ ଏକ୍ସଟୋରାଲ୍ ଅଛି । ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣରେ, ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର କିମ୍ବା ସେନ୍ସର ଆପଣଙ୍କ ପାଟି ଭିତରେ ଏବଂ ଅତିରିକ୍ତରେ, ଫିଲ୍ମ କିମ୍ବା ସେନ୍ସର ଆପଣଙ୍କ ପାଟି ବାହାରେ । ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଏକ୍ସ-ରେ ବିଟ୍ୱିଙ୍ଗ୍ ଏକ୍ସ-ରେ, ପେରିଆପିକାଲ୍ ଏକ୍ସ-ରେ ଏବଂ ଅକ୍ଲୁଜାଲ୍ ଏକ୍ସ-ରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରେ । ଅତିରିକ୍ତ ଏକ୍ସ-ରେ ପାନୋରାମିକ୍ ଏକ୍ସ-ରେ, ସେଫାଲୋମେଟ୍ରିକ୍ ଏକ୍ସ-ରେ ଏବଂ କୋଣ ବିମ୍ ସିଟି ସ୍କାନ୍ (CBCT) ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରେ ।
କାମୁଡ଼ିବା, ପେରିଆପିକାଲ୍ ଏବଂ ପାନୋରାମିକ୍ ରେଡିଓଗ୍ରାଫ୍ ଗୁଡିକ ବାରମ୍ବାର । କେବଳ ଗୋଟିଏ କିମ୍ବା ଦୁଇଟି ଦାନ୍ତ ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେବା ପାଇଁ ପେରିଆପିକାଲ୍ ଏକ୍ସ-ରେ ଉପଯୋଗୀ ଥିବାବେଳେ, ପଛ ଦାନ୍ତ କିମ୍ବା ବାଇକସପିଡ୍ (ମଲାର ସାମ୍ନାରେ ଦାନ୍ତ) ମଧ୍ୟରେ କ୍ଷୟ ହେବାର ଶୀଘ୍ର ଚିହ୍ନ ଖୋଜିବା ପାଇଁ ବିଟ୍ୱିଙ୍ଗ୍ ଏକ୍ସ-ରେ କରାଯାଏ । ଏକ ପାନୋରାମିକ୍ ଏକ୍ସ-ରେ ବ୍ୟବହାର କରି ସମଗ୍ର ଚିତ୍ର ଗୋଟିଏ ଚିତ୍ରରେ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହୁଏ । ଏହା ଆପଣଙ୍କ ପାଟିରୁ ନିଆଯାଇଛି ଏବଂ ସିଷ୍ଟ, JWA ବ୍ୟାଧି କିମ୍ବା ହାଡ ଅନିୟମିତତା ଭଳି ସମସ୍ୟା ଚିହ୍ନଟ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ ।
ଦାନ୍ତର ଏକ୍ସ-ରେ ସୁରକ୍ଷିତ କି?
ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ କହିବା ଅନୁଯାଇ ଯଦି ନ୍ୟାୟପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ତେବେ ଏହି ଏକ୍ସ-ରେ ନିରାପଦ ଅଟେ । କମ୍ ବିକିରଣ ସ୍ତର ସେଠାରେ ଥିବାବେଳେ, ସେମାନଙ୍କ ସହିତ କୋୖଣସି କ୍ଷତିକାରକ ପ୍ରଭାବ ନାହିଁ । ବାସ୍ତବରେ, ସେହି ପରିମାଣର ବିକିରଣ ଟିଭି, ସ୍ମାର୍ଟଫୋନ୍ ଏବଂ କମ୍ପ୍ୟୁଟର ପରି ଜିନିଷରୁ ଆପଣ ପାଇଥିବା କିମ୍ବା ଗ୍ରହଣ କରୁଥିବା ବିକିରଣର ପରିମାଣ ସହିତ ତୁଳନାତ୍ମକ।
ଅଧିକାଂଶ ଦନ୍ତ ଚିକିତ୍ସକ ସାଧାରଣତ ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଏକ୍ସ-ରେ ନେବା ଠାରୁ ଦୂରେଇ ରୁହନ୍ତି ଯଦି ଏହା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଆବଶ୍ୟକ ନଥାଏ ।
ଆପଣ କେତେଥର ଦାନ୍ତର ଏକ୍ସ-ରେ ପାଇବା ଉଚିତ୍?
ସୁସ୍ଥ ଦାନ୍ତ ଓ ଦାନ୍ତ ଥିବା ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ କେବଳ ଦନ୍ତ ଚିକିତ୍ସକଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ପରେ ଦାନ୍ତର ଏକ୍ସ-ରେ ରହିବା ଉଚିତ୍। ଯଦିଓ, ଯଦି ଆପଣଙ୍କର ଗୁଣ୍ଡ ରୋଗ, ବାରମ୍ବାର କ୍ଷୟ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସମୟ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ପାଟି ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟା ଅଛି ତେବେ ଆପଣଙ୍କୁ ଅଧିକ ବାରମ୍ବାର ଏକ୍ସ-ରେ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ।
ଏକ୍ସ-ରେ ଏକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଦନ୍ତ ଚିକିତ୍ସା ଯୋଜନାର ଏକ ଅବିଚ୍ଛେଦ୍ୟ ଉପାଦାନ। ଏହା ଏକ ଡାଇଗ୍ନୋଷ୍ଟିକ୍ ପ୍ରଣାଳୀ ଯାହା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟର ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବା ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଦାନ୍ତ ଚିକିତ୍ସା ସମସ୍ୟା ଚିହ୍ନଟ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ । ତୁମର ଦାନ୍ତ ଏବଂ ପାଟି ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ଆଧାର କରି, ତୁମେ ତୁମର ଦନ୍ତ ଚିକିତ୍ସକଙ୍କୁ ପଚାରି ପାରିବ ଯେ ତୁମର ଦାନ୍ତର ଏକ୍ସ-ରେ କେତେଥର ରହିବା ଉଚିତ୍।