୨୦୨୫ ଫେବ୍ରୁଆରି ପହିଲାରେ କେନ୍ଦ୍ର ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ ୨୦୨୫-୨୬ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ ବଜେଟ୍ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ । ବଜେଟରେ ୨୦୨୫-୨୬ ପାଇଁ ବୟନ ଶିଳ୍ପ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ପାଇଁ ୫,୨୭୨ କୋଟି ଟଙ୍କା (ବଜେଟ୍ ଆକଳନ) ଆବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଛି । ଏହା ୨୦୨୪-୨୫ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷର ବଜେଟ୍ ଆକଳନ (୪୪୧୭.୦୩ କୋଟି ଟଙ୍କା) ତୁଳନାରେ ୧୯ ପ୍ରତିଶତ ଅଧିକ ।
ସ୍ଥିର ହୋଇଯାଇଥିବା କପା ଉତ୍ପାଦନର ଆହ୍ୱାନର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ୨୦୨୫-୨୬ ବର୍ଷ ପାଇଁ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବଜେଟରେ କପା, ବିଶେଷକରି ଅତିରିକ୍ତ ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରଜାତିର ଉତ୍ପାଦକତା ବୃଦ୍ଧି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷିଆ କପା ମିଶନ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଛି । ଏହି ମିଶନ ଅଧୀନରେ କୃଷକମାନଙ୍କୁ ବିଜ୍ଞାନ ଓ ବୈଷୟିକ ସହାୟତା ଯୋଗାଇ ଦିଆଯିବ । ଏହି ମିଶନରେ ୫ଏଫ୍ ନୀତିକୁ ବିଚାରକୁ ନିଆଯାଇଛି । ଏହା ଦ୍ୱାରା କୃଷକଙ୍କ ଆୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ ଏବଂ ଗୁଣାତ୍ମକ କପାର ନିରନ୍ତର ଯୋଗାଣ ସୁନିଶ୍ଚିତ ହେବ । ଘରୋଇ ଉତ୍ପାଦକତାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେଇ ଏହି ପଦକ୍ଷେପ କଞ୍ଚାମାଲର ଉପଲବ୍ଧତା ବଜାୟ ରଖିବ । ଏହା ଆମଦାନୀ ନିର୍ଭରଶୀଳତାକୁ ହ୍ରାସ କରିବ ଏବଂ ଭାରତର ବୟନ ଶିଳ୍ପ କ୍ଷେତ୍ରର ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତାକୁ ବଢ଼ାଇବ, ଯେଉଁଠାରେ କ୍ଷମତାର ୮୦ ପ୍ରତିଶତ ଏମଏସଏମଇ ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ହୁଏ ।
ପ୍ରତିଯୋଗିତାମୂଳକ ମୂଲ୍ୟରେ କୃଷି ବୟନଶିଳ୍ପ, ମେଡିକାଲ ଟେକ୍ସଟାଇଲ ଏବଂ ଜିଓଟେକ୍ସଟାଇଲ ଭଳି ବୈଷୟିକ ବସ୍ତ୍ର ଉତ୍ପାଦର ଘରୋଇ ଉତ୍ପାଦନକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଶୁଳକ ମୁକ୍ତ ଟେକ୍ସଟାଇଲ ମେସିନ ତାଲିକାରେ ଆଉ ଦୁଇଟି ପ୍ରକାରର ଶଟଲ-ବିହୀନ ଲୁମକୁ ଯୋଡାଯାଇଛି । ଟେକ୍ସଟାଇଲ ଶିଳ୍ପରେ ଶଟଲ-ବିହୀନ ରାପିୟର ଲୁମ୍ (ମିନିଟ୍ ପିଛା ୬୫୦ ମିଟରରୁ କମ୍) ଏବଂ ଶଟଲ-ବିହୀନ ଏୟାର ଜେଟ୍ ଲୁମ୍ (ମିନିଟ୍ ପିଛା ୧୦୦୦ ମିଟରରୁ କମ୍) ଉପରେ ଶୁଳ୍କ ବର୍ତ୍ତମାନର ୭.୫ ପ୍ରତିଶତରୁ ଶୂନକୁ ହ୍ରାସ କରାଯାଇଛି। ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଦ୍ୱାରା ଉନ୍ନତମାନର ଆମଦାନୀ ହୋଇଥିବା ଲୁମ୍ ର ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ ପାଇବ ଏବଂ ବୁଣାକାମ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆଧୁନିକୀକରଣ ଏବଂ ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି ପଦକ୍ଷେପକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ମିଳିବ । ଏହା ଦ୍ୱାରା କୃଷି ବୟନଶିଳ୍ପ, ମେଡିକାଲ ଟେକ୍ସଟାଇଲ ଏବଂ ଜିଓଟେକ୍ସଟାଇଲ ଭଳି ବୈଷୟିକ ବୟନଶିଳ୍ପ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମେକ୍ ଇନ୍ ଇଣ୍ଡିଆକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ମିଳିବ ।
୯ଟି ଶୁଳ୍କ ରେଖା ଅଧୀନରେ ଆସୁଥିବା ବୁଣା କପଡ଼ା ଉପରେ ମୌଳିକ ସୀମା ଶୁଳ୍କ ହାର “୧୦% କିମ୍ବା ୨୦% ” ରୁ “କିଲୋଗ୍ରାମ ପିଛା ୨୦ ପ୍ରତିଶତ କିମ୍ବା ୧୧୫ ଟଙ୍କାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଛି, ଯାହା ଅଧିକ ଥିବ। ଏହା ଦ୍ୱାରା ଭାରତୀୟ ବୁଣା କପଡ଼ା ଉତ୍ପାଦନକାରୀଙ୍କ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା ରେ ଉନ୍ନତି ଆସିବ ଏବଂ ଶସ୍ତା ଆମଦାନୀ ଉପରେ ରୋକ ଲାଗିବ ।
ହସ୍ତଶିଳ୍ପର ରପ୍ତାନିକୁ ସୁଗମ କରିବା ପାଇଁ ରପ୍ତାନି ଅବଧିକୁ ୬ ମାସରୁ ୧ ବର୍ଷକୁ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଛି, ଆବଶ୍ୟକ ପଡ଼ିଲେ ଏହାକୁ ଆହୁରି ୩ ମାସ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇପାରିବ । ସାମଗ୍ରୀ ଓ ରପ୍ତାନି ଉତ୍ପାଦନ ତାଲିକା ପାଇଁ ଆମଦାନୀ ଶୁଳ୍କ ମୁକ୍ତ କଞ୍ଚାମାଲର ରୂପାନ୍ତର ପାଇଁ ସମୟ ସୀମା ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଥିବାରୁ ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥା ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ରପ୍ତାନିକୁ ଉପକୃତ କରିବ । ଶୁଳ୍କ ମୁକ୍ତ ସାମଗ୍ରୀ ତାଲିକାରେ ଉଲ ପଲିସ୍ ସାମଗ୍ରୀ, ସାମୁଦ୍ରିକ ଶଙ୍ଖ, ମଦର ଅଫ୍ ପର୍ଲ (ଏମ୍ଓପି) ଏବଂ କ୍ୟାଟଲ ହର୍ଣ୍ଣ ସମେତ ୯ଟି ସାମଗ୍ରୀ ଯୋଡ଼ାଯାଇଛି ।
ଭାରତର ୮୦ ପ୍ରତିଶତ ବୟନ ଶିଳ୍ପ ଏମ୍ଏସ୍ଏମ୍ଇ ଅଧିନରେ ଆସୁଛି । ବଜେଟରେ ରପ୍ତାନି ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେବା ସହିତ ଋଣ ଏବଂ କଭରେଜ୍ ବୃଦ୍ଧି ବୟନଶିଳ୍ପ ଏମଏସଏମଇର ଉନ୍ନତି ଆଣିବ । ଜାତୀୟ ଉତ୍ପାଦନ ମିଶନ, ରପ୍ତାନି ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ମିଶନ, ଇଣ୍ଡିଆ ଟ୍ରେଡ୍ ନେଟ୍ ସୃଷ୍ଟି, ପାଣ୍ଠି ପାଣ୍ଠି, ଶ୍ରମ ଭିତ୍ତିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିଯୁକ୍ତି ଓ ଉଦ୍ୟୋଗୀ ସୁଯୋଗକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ, ଏମ୍ଏସ୍ଏମ୍ଇ ପାଇଁ ବର୍ଗୀକରଣ ମାନଦଣ୍ଡରେ ସଂଶୋଧନ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଘୋଷଣା ବୟନଶିଳ୍ପ କ୍ଷେତ୍ର ପାଇଁ ଅନୁକୂଳ ବାତାବରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିବ ।