ବୌଦ୍ଧ ଧର୍ମ ଗ୍ରନ୍ଥ ଅନୁସାରେ, ଗୌତମ ବୁଦ୍ଧ ୫୬୩ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବରେ ବର୍ତ୍ତମାନର ନେପାଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ଲୁମ୍ବିନୀରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ପ୍ରତିବର୍ଷ ବୈଶାଖ ମାସର ପୂର୍ଣ୍ଣିମାରେ ବୁଦ୍ଧଙ୍କ ଜନ୍ମଦିନ ପାଳନ କରାଯାଏ । ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଏହି ଦିନ ବୁଦ୍ଧ ବୋଧଗୟାରେ ବୋଧି ବୃକ୍ଷ ତଳେ ଜ୍ଞାନ ଲାଭ କରିଥିଲେ, ସାରନାଥରେ ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ଉପଦେଶ ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ କୁଶୀନଗରରେ ନିର୍ବାଣରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ ।
ଗୌତମ ବୁଦ୍ଧଙ୍କୁ ବୌଦ୍ଧ ଧର୍ମର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତି ଦିଆଯାଇଛି । ଏହି ବିଶ୍ୱାସ ଲୋଭକୁ ଆତ୍ମ-ଶୃଙ୍ଖଳା ସହିତ ସନ୍ତୁଳିତ କରିବାର ଗୁରୁତ୍ୱ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଏ ଏବଂ ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କୁ ଜ୍ଞାନ ହାସଲ ପାଇଁ ଭୌତିକ ସୁଖରୁ ଦୂରେଇ ରହିବାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରେ । ବୁଦ୍ଧ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ବିଶେଷକରି ବୌଦ୍ଧମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଗୁରୁତ୍ୱ ରଖେ । ଏହି ପର୍ବ ଭଗବାନ ବୁଦ୍ଧଙ୍କ ଶିକ୍ଷା ଅଧ୍ୟୟନ, ପ୍ରାର୍ଥନା, ଧ୍ୟାନ ଏବଂ ପ୍ରସାରଣ ଭଳି କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ମାଧ୍ୟମରେ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଭାରତ, ନେପାଳ, ଭୁଟାନ, ବର୍ମା, ଥାଇଲ୍ୟାଣ୍ଡ, ତିବ୍ଦତ, ଚୀନ, କୋରିଆ, ଭିଏତନାମ ଏବଂ ମଙ୍ଗୋଲିଆ ସମେତ ବିଭିନ୍ନ ଦେଶରେ ବୁଦ୍ଧ ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ କରାଯାଏ ।