ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ସୀମା ସୁରକ୍ଷା ବଳ ହେଉଛି ଭାରତର ଏକ ପ୍ରମୁଖ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସଶସ୍ତ୍ର ପୋଲିସ ଫୋର୍ସ ଏବଂ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବବୃହତ ସୀମା ସୁରକ୍ଷା ବଳ, ଯାହା ଡିସେମ୍ବର ୧ ଡିସେମ୍ବର ୧୯୬୫ ରେ ଉଠାଯାଇଥିଲା। ଭାରତର ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସୀମା ଉପରେ ନିରନ୍ତର ସଜାଗ ରହିବା, ଭାରତର ସ୍ଥଳ ସୀମା ରକ୍ଷା କରିବା ଏବଂ ପ୍ରତିରୋଧ କରିବା ସୀମା ଅପରାଧ । ପ୍ରାରମ୍ଭରେ, ଏହା କେବଳ ୨୫ ବାଟାଲିୟନ ସହିତ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ତ୍ୱରିତ ଭାବରେ ୧୯୩ ବାଟାଲିୟନରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଲା ।
ବିଏସ୍ଏଫ୍ ଭାରତର ପ୍ରାୟ ୬,୩୮୫ କିଲୋମିଟର ଲମ୍ବା ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସୀମା ରକ୍ଷା କରେ ଯାହା ନଦୀ, ଉପତ୍ୟକା, ଅସମ୍ଭବ ମରୁଭୂମି ଏବଂ ତୁଷାରପାତ ପର୍ବତ ଦେଇ ଯାଇଥାଏ । ଟ୍ରାନ୍ସବର୍ଡ ଅପରାଧକୁ ଚୋରା ଚାଲାଣ / ଅନୁପ୍ରବେଶ ତଥା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବେଆଇନ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପକୁ ରୋକିବା ଏବଂ ସୀମା ଅଞ୍ଚଳରେ ରହୁଥିବା ଲୋକଙ୍କ ମନରେ ସୁରକ୍ଷା ଭାବନା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ବିଏସଏଫକୁ ଦାୟିତ୍। ଦିଆଯାଇଛି।
ଏହାପୂର୍ବରୁ ଭାରତର ସୀମାରେ ଥିବା ରାଜ୍ୟ ସଶସ୍ତ୍ର ପୋଲିସ ଫୋର୍ସ ଦ୍ୱାରା ସୁରକ୍ଷା ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ୦୯ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୬୫ ରେ, ଗୁଜୁରାଟର କୁଚ ଅଞ୍ଚଳରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ସେନା ଦ୍ୱାରା ଭାରତୀୟ ସୀମା ପୋଷ୍ଟ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି କାରଣରୁ ଭାରତ ସରକାର ଏକ ପୃଥକ ସୈନ୍ୟ ଦଳ ଗଠନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ସହିତ ସୀମା ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ତାଲିମପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥିଲେ। ସେ ଡିସେମ୍ବର ୧ ରେ ୧୯୬୫ ରେ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବବୃହତ ସୀମା ରକ୍ଷାକାରୀ ବାହିନୀ ଗଠନ କରିଥିଲେ।
ଆଜି ବିଏସ୍ଏଫ୍ ୫୭ ବର୍ଷର ଅସ୍ତିତ୍ୱକୁ “ଭାରତର ପ୍ରଥମ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ରେଖା” ଭାବରେ ସମାପ୍ତ କରିଛି । ସୀମା ସୁରକ୍ଷା ବଳ ଇଣ୍ଡୋ-ପାକ୍ ଏବଂ ଇଣ୍ଡୋ-ବାଂଲାଦେଶ ସୀମାରେ ନିଜର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପାଳନ କରୁଛି। ଏକାସାଙ୍ଗରେ ଏହା ଉତ୍ତର ପୂର୍ବ ରାଜ୍ୟ ତଥା ଜେ ଆଣ୍ଡ କେରେ କାଉଣ୍ଟର ଇନସୁରାନ୍ସ ଅପରେସନ୍ (CI – Ops) ମଧ୍ୟ କରୁଛି । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ବିଏସ୍ଏଫ୍ ଭାରତ ସରକାର ଦେଇଥିବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦାୟିତ୍ କୁ ପୂରଣ କରି ପ୍ରତ୍ୟେକ ପଦକ୍ଷେପରେ ନିଜର ମୂଲ୍ୟବୋଧ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛି, ଏହା ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ, ନକ୍ସଲ ସମସ୍ୟା, ନିର୍ବାଚନ ଡ୍ୟୁସେଟ୍।
ଓଡିଶାରେ ନକ୍ସଲ ଆନ୍ଦୋଳନ ୧୯୬୦ ଦଶକରେ କୃଷକ ଆନ୍ଦୋଳନ ଭାବରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ପରେ ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ହିଂସାତ୍ମକ ରୂପ ନେଇଥିଲା। ଏହି ଶତାବ୍ଦୀର ପ୍ରାରମ୍ଭରେ, ସମାନ୍ତରାଳ ସରକାର ଚଳାଉଥିବା ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ତୀବ୍ର ହୋଇଥିଲା । ୨୦୦୪ ମସିହାରେ କୋରାପୁଟରେ ପୋଲିସ୍ ଆର୍ମୋରୀ ଲୁଟ୍ ହୋଇଥିଲା, ମୋଟୁ ପୋଲିସ୍ ପୋଷ୍ଟର ଦାୟିତ୍ୱରେ ଥିବା ୨୦୦୬ ରେ ବୋର୍ଡ ଡେ ଲାଇଟ୍, ୨୦୦୭ ରେ ଡାରଲିପୁଟରେ ଟ୍ରେନ୍ ଇଞ୍ଜିନ ବିସ୍ଫୋରଣ ଏବଂ ୨୦୦୮ ରେ ଷ୍ଟେସନ୍ ମାଷ୍ଟରୱାସ୍ ଅଫିସ୍, ନୟାଗଡ଼ ପୋଲିସ୍ ଟ୍ରେନିଂ ସ୍କୁଲ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ ହୋଇଥିଲା।
୧୪ ଜଣ ପୋଲିସ କର୍ମଚାରୀ ସହିଦ ହୋଇଥିଲେ, ୨୦୦୮ ରେ, ଗ୍ରେହାଉଣ୍ଡର ୩୮ କମାଣ୍ଡୋ / ପୋଲିସ୍ କର୍ମଚାରୀ ସହିଦ ହୋଇଥିଲେ। ୨୦୦୯ ରେ, ଦାମଞ୍ଜୋଡି ଠାରେ ନାଲ୍କୋରେ ୧୧ଟି ସିଏସ୍ଏଫ୍ ଜୱାନ୍ସମାର୍ଟିଡ୍ । ଏହିପରି ଅନେକ ଘଟଣା ବାରମ୍ବାର ଘଟୁଥିବାରୁ ୨୦୧୦ ରେ ଓଡିଶା ରାଜ୍ୟରେ ୦୫ ଟି ବାଟାଲିୟନ ସହିତ ବିଏସ୍ଏଫ୍ ଭର୍ତ୍ତି କରାଯାଇଥିଲା।
BSFis ର ଆଦେଶ: –
(i) ଆଣ୍ଟି ନକ୍ସଲ ଅପରେସନ୍ ପରିଚାଳନାରେ ରାଜ୍ୟ ପୋଲିସକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ।
ii) ସ୍ଥାନୀୟ ଜନସଂଖ୍ୟା ମଧ୍ୟରେ ସୁରକ୍ଷା ସେନ୍ସ ସୃଷ୍ଟି କରିବାକୁ ।
(iii) ବିକାଶମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପକୁ ସୁଗମ କରିବା ।
ପ୍ରାରମ୍ଭରେ ଦୁଇଟି ଦକ୍ଷିଣ ଜିଲ୍ଲାରେ ବିଏସ୍ଏଫ୍ ନିୟୋଜିତ ହୋଇଥିଲା ଯାହାକି ମାଓବାଦୀମାନେ ଅର୍ଥାତ୍ ମାଲକାନଗିରି, କୋରାପୁଟ ଦ୍ୱାରା ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ରାୟାଗଡା ଏବଂ ନବରଙ୍ଗପୁର ଜିଲ୍ଲାରେ ମଧ୍ୟ ନିୟୋଜିତ ହୋଇଥିଲେ। ୦୨ ସେକ୍ଟର ହେଡକ୍ୱାଟର୍ ସହିତ ୦୮ Bns ଏହି ସୀମା ଅଧୀନରେ ନିୟୋଜିତ ହୋଇଛି, ଯେଉଁଥିରେ ନକ୍ସଲ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ସେକ୍ଟର ହେଡକ୍ୱାର୍ଟର କୋରାପୁଟ ଏବଂ ମାଲକାନଗିରି ଅଧୀନରେ ୦୪ Bns ନିୟୋଜିତ ହୋଇଛି । ସୀମାନ୍ତ ହେଡକ୍ୱାର୍ଟର୍ (ସ୍ପେଶାଲ୍ ଅପରେସନ୍ସ) ଓଡ଼ିଶା ଭୌଗୋଳିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଓଡିଶା, କର୍ଣ୍ଣାଟକ ଏବଂ କେରଳ ରାଜ୍ୟରେ ବ୍ୟାପିଛି ।
କୋରାପୁଟ ଏବଂ ମାଲକାନଗିରି ଜିଲ୍ଲାର ଦୁର୍ବଳ ତଥା ଅତ୍ୟଧିକ ନକ୍ସଲ ପ୍ରଭାବିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ବିକାଶମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ବିଏସ୍ଏଫ୍ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରୁଛି ଯଥା ରୋଡ୍ ଏବଂ ବ୍ରିଜ୍ ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ, ଖଣି ପ୍ରକଳ୍ପ, ଜଳ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଉତ୍ପାଦନ କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ ଯୋଗାଯୋଗ ଟାୱାର୍। ଜିଲ୍ଲା କୋରାପୁଟ ଏବଂ ମାଲକାନଗିରିରେ ସୀମା ସୁରକ୍ଷା ବଳର ନିୟୋଜନ ପରେ ବିକାଶମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷେତ୍ର ବହୁଗୁଣିତ ହୋଇଛି। ଏହାର ସବିଶେଷ ବିବରଣୀ ନିମ୍ନରେ ଦିଆଯାଇଛି: –
ନୂତନ ବିଦ୍ୟାଳୟ – ୧୦୬
ହସ୍ପିଟାଲ୍ – ୩୩
ଅଙ୍ଗନୱାଡି – ୧୪୭
ପଞ୍ଚାୟତ ଭବନ – ୧୨
କମ୍ୟୁନିଟି ହଲ୍ – ୩୪
ଛୋଟ ବ୍ରିଜ୍ ଏବଂ କୁଲଭର୍ଟ – ୧୮୩
ସଡକ ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ – ୧୫୫
ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟରେ ସୀମା ସୁରକ୍ଷା ବଳର ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ସଫଳତା ଗୁରୁପ୍ରିୟା ବ୍ରିଜ୍ ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ ନକରି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ। ଜୁଲାଇ ୨୦୧୮ ରେ ମାନ୍ୟବର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ଗୁରୁପ୍ରିୟା ବ୍ରିଜକୁ ଉଦଘାଟନ କରି କଟଅଫ ଅଞ୍ଚଳର ନାମ “ସ୍ଵାଭିବାନମାନଚଲ” ଭାବରେ ନାମିତ କଲେ। ଏହି ସେତୁ ନିର୍ମାଣ ହେତୁ ୧୫୧ ଟି ଗାଁର ୩୦ ହଜାର ଜନସଂଖ୍ୟା ରାଜ୍ୟର ମୁଖ୍ୟ ଜମି ସହିତ ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇଛି।
ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପଟି ୧୯୮୨ ମସିହାରେ ଧାରଣା ଦିଆଯାଇଥିଲା ଏବଂ କେବଳ ବସଫ BSF ଦ୍ଵାରା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିବା ସୁରକ୍ଷା ହେତୁ ଏହା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇପାରିବ । ସୀମା ସୁରକ୍ଷା ବଳର ଅନେକ ଜବାନ୍ ଅଧିକାରୀ ନକ୍ସଲଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଲଢ଼ିବା ପାଇଁ ଦେଶ ପାଇଁ ନିଜ ଜୀବନକୁ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିଛନ୍ତି।
ନିୟୋଜନ ଜିଲ୍ଲାଗୁଡ଼ିକରେ ସୀମା ସୁରକ୍ଷା ବଳର ସଫଳତା ନିମ୍ନରେ ଦିଆଯାଇଛି: –
୧. ସମୁଦାୟ ୬୪ ଡ୍ରେଡ୍ ନକ୍ସଲଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରାଯାଇଥିଲା, ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ୨୦୨୨ ରେ ନକ୍ସଲୱାସ୍ ହତ୍ୟା କରାଯାଇଥିଲା ।
୨. ସମୁଦାୟ ୭୯୩ ନକ୍ସଲ ଧରାଯାଇଥିଲା, ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ୨୦୨୨ ମସିହାରେ ୦୩ ନକ୍ସଲ ଧରାଯାଇଥିଲା । ମୋଟ ୬୨୯ ହାର୍ଡ କୋର ନକ୍ସଲ ଆତ୍ମସମର୍ପଣ କରିଛନ୍ତି ।
୩. ସମୁଦାୟ ୪୧୭ IED (ଜୀବନ୍ତ ବୋମା) ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇଥିଲା ଯେଉଁଥିରୁ ୨୦୨୨ ରେ ୩୦ IED ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇଥିଲା।
୨୦୧୪ ୨୦୧୪ ଏବଂ ୨୦୧୯ ବର୍ଷରେ, ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ଏବଂ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ସମୟରେ ,।