ଜଡ଼କୁ ଯେପରି ଜ୍ଞାନ ଦ୍ୱାରା ବୁଝିହୁଏ, ସେହିପରି ଜ୍ଞାନ ଦ୍ୱାରା ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ମହାନତାକୁ ବୁଝିହୁଏ । ଜ୍ଞାନରୁ ଧର୍ମ ଓ ଧର୍ମରୁ ମୋକ୍ଷ ମିଳେ ।
ଧର୍ମର ଦର୍ଶନ:
ଧର୍ମର ଦର୍ଶନ ହେଉଛି ଧର୍ମର ଅର୍ଥ ଏବଂ ପ୍ରକୃତିର ଦାର୍ଶନିକ ଅଧ୍ୟୟନ । ଏଥିରେ ଧାର୍ମିକ ଧାରଣା, ବିଶ୍ୱାସ, ଶବ୍ଦ, ଯୁକ୍ତି ଏବଂ ଧାର୍ମିକ ଅନୁଗାମୀମାନଙ୍କର ଅଭ୍ୟାସଗୁଡ଼ିକର ବିଶ୍ଳେଷଣ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ଧର୍ମର ଦର୍ଶନରେ କରାଯାଇଥିବା ଅନେକ କାର୍ଯ୍ୟର ପରିସର ବିଭିନ୍ନ ଧର୍ମବାଦୀ ଧର୍ମରେ ସୀମିତ ରହିଯାଇଛି ।
ଉଭୟ ସାମ୍ପ୍ରତିକ ତଥା ଅଣ-ଧର୍ମବାଦୀ ଧାର୍ମିକ ପରମ୍ପରାକୁ ଧ୍ୟାନରେ ରଖି ଅଧିକ ସାମ୍ପ୍ରତିକ କାର୍ଯ୍ୟ ଏକ ବ୍ୟାପକ, ଅଧିକ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ଆଭିମୁଖ୍ୟକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିଥାଏ । ଧର୍ମର ଦର୍ଶନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଜଡିତ ଥିବା ଲୋକଙ୍କ ପରିସର ବ୍ୟାପକ ଏବଂ ବିବିଧ ଏବଂ ଏଥିରେ ବିଶ୍ଳେଷଣାତ୍ମକ ତଥା ମାଳଦୀପ ପରମ୍ପରାର ଦାର୍ଶନିକ, ପୂର୍ବାଞ୍ଚଳ ଏବଂ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଚିନ୍ତକ, ଧାର୍ମିକ ବିଶ୍ୱାସୀ ଏବଂ ଆଗ୍ନୋଷ୍ଟିକ୍, ଅନ୍ଧବିଶ୍ୱାସୀ ଏବଂ ନାସ୍ତିକ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ।
ଧର୍ମର ଦର୍ଶନ ଶାସ୍ତ୍ରର ସମସ୍ତ ପ୍ରମୁଖ କ୍ଷେତ୍ର ତଥା ତତ୍ତ୍, ଇତିହାସ, ସମାଜବିଜ୍ଞାନ, ମନୋବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ପ୍ରାକୃତିକ ବିଜ୍ଞାନ ସହିତ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ କ୍ଷେତ୍ର ଉପରେ ଆଙ୍କିଥାଏ ।