ପନିପରିବା ଚାଷ ହେଉଛି ମାନବ ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ପନିପରିବା ବୃଦ୍ଧି । ଏହି ଅଭ୍ୟାସ ବୋଧହୁଏ ଦଶ ହଜାର ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଦୁନିଆର ଅନେକ ଭାଗରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା, ପରିବାରମାନେ ନିଜ ନିଜ ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ କିମ୍ବା ସ୍ଥାନୀୟ ଭାବରେ ବାଣିଜ୍ୟ ପାଇଁ ପନିପରିବା ବଢ଼ୁଥିଲେ
। ପ୍ରଥମେ ମାନୁଆଲ ଶ୍ରମ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିଲା କିନ୍ତୁ ସମୟ ସମୟରେ ପଶୁପାଳନ ଗୃହପାଳିତ ହେଉଥିଲା ଏବଂ ଜମିକୁ ହଳ ଦ୍ୱାରା ପରିଣତ କରାଯାଇପାରେ। ସମ୍ପ୍ରତି, ଯାନ୍ତ୍ରିକରଣ ପନିପରିବା ଚାଷରେ ପ୍ଳବିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିଛି ଯାହା ପ୍ରାୟ ସମସ୍ତ ପ୍ରକ୍ରିୟା ମେସିନ୍ ଦ୍ୱାରା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇପାରିବ । ବିଶେଷଜ୍ଞ ଉତ୍ପାଦକମାନେ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଫସଲ ବଢି଼ଥାନ୍ତି ଯାହା ସେମାନଙ୍କ ଅଞ୍ଚଳରେ ଭଲ କରେ । ନୂତନ ପଦ୍ଧତିଗୁଡ଼ିକ ଯେପରିକି ଆକ୍ବାପୋନିକ୍ସ, ଉଠାଯାଇଥିବା ଶଯ୍ୟା ଏବଂ କାଚ ତଳେ ଚାଷ – ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ।
କୃଷକ ବଜାର, ପାରମ୍ପାରିକ ବଜାର କିମ୍ବା ତୁମର ନିଜସ୍ୱ ଅପରେସନ୍ରେ ମାର୍କେଟିଂ ସ୍ଥାନୀୟ ଭାବରେ କରାଯାଇପାରିବ, କିମ୍ବା କୃଷକମାନେ ସେମାନଙ୍କର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଫସଲକୁ ହୋଲସେଲର, କ୍ୟାନର୍ କିମ୍ବା ଖୁଚୁରା ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କ ନିକଟରେ ଚୁକ୍ତି କରିପାରିବେ। ପ୍ରଥମେ, ସ୍ଥାନୀୟ ଭାବରେ ବଢୁଥିବା ଉଦ୍ଭିଦଗୁଡିକ ଚାଷ କରାଯାଇଥାନ୍ତା, କିନ୍ତୁ ସମୟ ଗଡିବା ସହିତ ବାଣିଜ୍ୟ ଘରୋଇ ପ୍ରକାରରେ ଯୋଗ କରିବା ପାଇଁ ଅନ୍ୟ ସ୍ଥାନରୁ ବିଦେଶୀ ଫସଲ ଆଣିଥାଏ। ଆଜିକାଲି ଜଳବାୟୁ ଅନୁମତି ଅନୁଯାୟୀ ଅଧିକାଂଶ ପନିପରିବା ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଚାଷ କରାଯାଏ।
ପ୍ରଥମେ, ସ୍ଥାନୀୟ ଭାବରେ ବଢୁଥିବା ଉଦ୍ଭିଦଗୁଡିକ ଚାଷ କରାଯାଇଥାନ୍ତା, କିନ୍ତୁ ସମୟ ଗଡିବା ସହିତ ବାଣିଜ୍ୟ ଘରୋଇ ପ୍ରକାରରେ ଯୋଗ କରିବା ପାଇଁ ଅନ୍ୟ ସ୍ଥାନରୁ ବିଦେଶୀ ଫସଲ ଆଣିଥାଏ। ଆଜିକାଲି ଜଳବାୟୁ ଅନୁମତି ଅନୁଯାୟୀ ଅଧିକାଂଶ ପନିପରିବା ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଚାଷ କରାଯାଏ ।
ପାରମ୍ପାରିକ ଭାବରେ ଏହା ଛୋଟ ଧାଡି କିମ୍ବା ବ୍ଲକ୍ରେ ମାଟିରେ କରାଯାଇଥିଲା, ପ୍ରାୟତ ଚାଷଜମିରେ ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ, ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ସହରଗୁଡ଼ିକରେ ଅଧିକ ବିକ୍ରି ହେଉଥିଲା । ପରେ, ବୃହତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଧାରରେ ଥିବା ଚାଷଜମିଗୁଡିକ ପନିପରିବା ଉତ୍ପାଦନରେ ବିଶେଷଜ୍ଞ ହୋଇପାରନ୍ତି, ଅଳ୍ପ ଦୂରତାରେ ଚାଷୀଙ୍କୁ ତାଜା ଉତ୍ପାଦନକୁ ବଜାରକୁ ଆଣିବା ପାଇଁ ଅନୁମତି ଦେଇଥାଏ । ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟଙ୍କଦୁରା ବ୍ୟବହୃତ ତିନି ଭଉଣୀ ପ୍ରଣାଳୀ ଡାଲି ଏବଂ ମକା ଏକତ୍ର ବଢ଼ିଲେ ଯାହା ଦୁରା ଉଦ୍ଭିଦମାନେ ପରସ୍ପରର ଅଭିବୃଦ୍ଧି ବଢ଼ିଲେ । ଲମ୍ବା ଧାଡିରେ ଲଗାଇବା ଯନ୍ତ୍ରପାତିଗୁଡିକ କ୍ଷେତ ଚାଷ କରିବାକୁ, ଦକ୍ଷତା ଏବଂ ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦିଏ ।
ପନିପରିବା ଫସଲର ବିବିଧତା ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରକାରର ଉଦ୍ଭିଦର ଅଭିବୃଦ୍ଧିକୁ ଅପ୍ଟିମାଇଜ୍ କରିବା ପାଇଁ ଅନେକ କୌଶଳ ଆବଶ୍ୟକ କରେ । କେତେକ ଚାଷ, ତେଣୁ ଗୋଟିଏ ପନିପରିବାରେ ବିଶେଷଜ୍ଞ; ଅନ୍ୟମାନେ ଏକ ବଡ଼ ପ୍ରକାରର ବାଢ଼ନ୍ତି । ସତେଜ ଥିବାବେଳେ ପନିପରିବା ବଜାରର ଆବଶ୍ୟକତା ହେତୁ ପନିପରିବା ବଗିଚାରେ ଅଧିକ ଶ୍ରମ ଚାହିଦା ଥାଏ । କେତେକ ଫାର୍ମ ୟୁ-ପିକ୍ ଅପରେସନ୍ ଚଳାଇ ଏହାକୁ ଏଡାନ୍ତି ଯେଉଁଠାରେ ଗ୍ରାହକମାନେ ନିଜସ୍ୱ ଉତ୍ପାଦ ବାଛନ୍ତି । ପାଚିବା ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଏବଂ ରେଫ୍ରିଜରେଜେସନ୍ ର ବିକାଶ ଭଲ ଉତ୍ପାଦକୁ ବଜାରକୁ ଆଣିବାରେ ସମସ୍ୟାକୁ ହ୍ରାସ କରିଛି।